درس 20
دین اسلام برای تأمین احتیاج های عمومی مسلمانان ، درآمدی را پیش بینی کرده است که زکات نام دارد. زکات و خمس از واجبات مالی اسلام هستند. پیامبر اکرم فرمود: «خدا به اندازه نیازمندی های مردم فقیر، در مال ثروتمندان حقی قرار داده است . آنان باید این حق را بپردازند تا نیازهای عمومی مردم برطرف شود».
زکات برای انجام کارها و خدماتی است که برای جامعه مسلمانان فایده داشته باشد. مانند : ساخت بیمارستان ، مدرسه یا مراکز مبارزه با منکرات که با درآمد زکات تأمین می شود. برای فقیران و افراد کم درآمد نیز مسکن و وسایل زندگی فراهم شده و از معلولان و سال خوردگان فقیر نگه داری و پذیرایی کرد.
سؤال : زکات نه چیز، واجب است. گندم، جو، خرما، کشمش ، طلا، نقره ، شتر ، گاو و گوسفند از موارد زکات است. اگر کسی مالک یکی از این نه چیز باشد، باید با شرایط و مقداری که دین معین کرده است ، زکات این چیزها را به مصارفی که دستور داده شده، برساند. انسان می تواند زکات را در هشت مورد مصرف کند.
زکات فطره:
گذشته از زکاتی که به مال تعلق می گیرد ، زکات دیگری نیز هست که بصورت سرانه به افراد، واجب می گردد. این نوع زکات را زکات فطره (فطریه) می گویند.
خمس :
هر مسلمانی که از راه تجارت ، کشاورزی یا بهره برداری از معادن یا صنعت گری، سود و درآمدی بدست آورد و یا از راه کارمندی و کارگری حقوقی بگیرد، ابتدا مخارج لازم زندگی خود و خانواده را بر می دارد و اگر چیزی زیاد آمد، بایستی خمس (یا یک پنجم) آن را بپردازد.
خمس را به «فقیه عادل و آگاه» که ولایت امت اسلامی را به عهده دارد و جامعه را رهبری می کند، پرداخت می شود . رهبر امت ، این درآمد را در راه آشنا کردن مردم با خدا و دفاع از کشورهای اسلامی مصرف می کند. نیز دانشمندانی را برای پاسخ گویی به مشکل مردم تربیت می نماید و آنان را به روستاها، شهرها و کشورها می فرستد تا مردم را با حقایق اسلام آشنا سازند.
درآمد جامعه اسلامی فقط از راه خمس و زکات تأمین نمی شود. بلکه افراد امت وظیفه دارند، با پرداخت ها و مالیات های مختلف همه نیازهای جامعه خویش را تأمین نمایند و با به کار انداختن نیرو و سرمایه های خویش، کشور اسلامی را آباد سازند و فقر، بیکاری و تهی دستی را از ریشه برکنند.
و بدانید آن چه را که به دست آورده اید، خمس آن را برای خدا و پیامبر و بستگان او (امامان) و نیز یتیمان و بی چیزان و درماندگان است. (سوره انفال ، آیه ۴۱)
بیندیشید و پاسخ دهید:
- زکات به چه چیزهایی تعلق می گیرد؟ نام ببرید.
زکات نه چیز است : گندم، جو، خرما، کشمش ، طلا، نقره، شتر، گاو و گوسفند به این نه چیز زکات تعلق می گیرد.
۲ – موارد مصرف زکات را که قرآن به آنها اشاره کرده است، نام ببرید؟
همانا صدقه زکات برای فقیران، از کارافتادن و کارگزاران آن است . نیز برای کسانی که جلب دل آنان به دین می شود . همچنین برای آزادی بردگان، ادای دین بدهکاران و در راه خدا و برای در راه ماندگان است که از سوی خداوند واجب گردیده است.
۳ – زکات فطره چیست؟
گذشته از زکاتی که به مال تعلق می گیرد، زکات دیگری هست که بصورت سرانه به افراد واجب می گردد، که آن را زکات فطره می گویند.
۴ – خمس چیست و آن را به چه کسی باید داد؟
هر مسلمانی که از راه تجارت، کشاورزی، بهره برداری از معادن یا صنعت گری سودی بدست آورد. با از راه کارمندی و کارگری حقوقی بگیرد، ابتدا مخارج لازم زندگی خود و خانواده را برمی دارد. اگر چیزی زیاد آمد خمس آن را می پردازد. خمس به فقیه عادل و آگاه که ولایت امت اسلامی را برعهده دارد و جامعه را رهبری می کند بایستی پرداخت کرد.
۵ – رهبر امت ، درآمد خمس را در چه راه هایی مصرف می کند؟ ( چهار مورد را ذکر کنید؟)
این بودجه را در راه خدا برای آشنا کردن مردم با خدا و دفاع از کشور اسلامی مصرف می نماید. همچنین دانشمندانی را برای پاسخ گویی به مشکل مردم تربیت می نماید. کتاب های سودمند دینی تهیه می کند و رایگان یا به قیمت ارزان در اختیار مردم قرار می دهد . هم چنین با بودجه خمس زندگی سادات تهی دست را که توانایی کار کردن ندارند، تأمین می کند