ک مجموعه منظم ، هدفدار است و اجزای آن به گونه ای ساخته و پرداخته شده اند که دستیابی به هدف را ممکن می سازند. مجموعه ای را منظم می نامند که اجزای آن با هماهنگی کامل و همکاری با یک دیگر هدف نهایی آن مجموعه را تأمین نماید.
یک مجموعه منظم هر چیزی جای مخصوصی دارد و در رابطه خود با سایر اعضای مجموعه ، کار مشخصی را انجام می دهد و اگر در جای مخصوص خود نباشد، کار مجموعه ناقص و ناتمام خواهد ماند. مجموعه منظم، اجزای مختلف آن به گونه ای حساب شده به هم مربوط هستند و هریک برای انجام کاری خاص، در اندازه معین و از جنس مشخص ساخته شده اند. به مجموعه ۱ و ۲ توجه کنید. در مجموعه شماره ۱، با وجود اینکه مجموعه ای انتخاب شده است ( از نظر نوع و جنس و شکل و اندازه) خود به سازنده دانا و توانا نیاز دارد تا آن را به صورت یک مجموعه ی هدف دار درآورد.
دو تصویر شماره ۱ و ۲ ، در ص ۳
برای آشنایی بیشتر با قدرت و آگاهی، دانایی و توانایی آفریدگار ، می باید به نظم شگرف و حیرت آوری که در این جهان پهناور حکمفرماست، بنگریم و در آن بیندیشیم.
تعریف
مجموعه ی منظم، مجموعه ای است دارای اجزای مختلف؛ که هر جزء آن شکل ، جنس ، اندازه و جای مخصوصی داشته و دارای ارتباطی خاص با دیگر اجزاء مجموعه باشد. بطوری که تمام اجزاء دارای یک هدف است .
درس اول – جهان آفرینش :
حجم خورشید در حدود یک میلیون برابر زمین است. سطح این کره بزرگ و آتشین شش هزار درجه سانتی گراد حرارت دارد. اما چون در فاصله مناسبی نسبت به زمین قرار گرفته است، تنها به اندازه لازم به کره زمین نور و گرما می رساند.
اگر فاصله ی خورشید تا زمین به این اندازه نبود، هیج موجود جانداری نمی توانست بر روی زمین زندگی کند. زیرا حرارت خورشید همه ی موجودات را می سوزانید و از بین می برد. پیداست که این فاصله و ارتباط با آگاهی و حساب دقیق و مشخص پیش بینی شده است.
هرعقل سلیمی با مشاهده چنین محاسبه و ارتباط دقیقی با خود می اندیشد که : نظم دقیق و ارتباط پیوستگی و هماهنگی این مجموعه عظیم نشان دهنده عظمت و قدرت آگاهی برتر خالق آن است که توانسته موجودهای جهان را چنین بیافریند و اداره کند و نیازمندی های هر یک را با آگاهی و بصیرت پیش بینی نماید و در اختیارآنان قرار دهد و برای هریک راهی و هدفی معین در نظر گیرد.
این خالق آگاه و توانا خداست، که نعمت را برای ما آفریده است تا با کوشش و همکاری، زمین را آباد سازیم و با تحصیل علم از اسرار و شگفتی های جهان پرده برداریم و به آیه های عظمت خالق و پروردگار خود بنگریم و با او به مناجات و راز و نیاز بپردازیم.
سه نکته مهم درس:
۱ – باید به پدیده های جهان آفرینش نگریست، درباره آنها اندیشید. نظم ، ارتباط و هماهنگی اجزای بی شمار آن را دریافت و پرسید: «چه کسی این جهان را آفریده است و اداره می کند»؟
۲ – مجموعه بزرگ و منظم جهان آفرینش گواه روشنی است بر این که : «خالقی علیم و قدیر آن را آفریده و اداره می کند و آن خالق تنها خداست».
۳ – خدای آگاه و توانا که جهان را آفریده ، برای رشد و سعادت بنده های خود وظایفی معین فرموده است. مهمترین این وظایف عبارتند از :
الف) به آیه های عظمت و قدرت پروردگار بنگریم و بیندیشیم.
ب) با کسب علم از اسرار و شگفتی های جهانی پرده برداریم.
پ) خدا را بپرستیم و به راز و نیاز و مناجات با او بپردازیم.
ت) با تلاش وهمکاری زمین را آباد سازیم و عدل و داد را گسترش دهیم.
ث) احکام دینی را که برای ما تعیین فرموده است، انجام دهیم.
بیندیشید و پاسخ دهید:
۱ – مجموعهِ منظم چه تفاوتی با مجموعهِ نامنظم دارد؟
در مجموعه منظم هر عضوی در جای مخصوص خود قرار دارد و کار مشخصی را در ارتباط با سایر اعضای مجموعه انجام می دهد. این مجموعه منظم، هدفدار است. اما در مجموعه ِ نامنظم چنین ارتباط و هماهنگی در بین اعضا یافت نمی شود.
۲ – باتوجه به مطالبی که در این درس آموختید، نظم و هماهنگی جهان آفرینش را توضیح دهید؟ از این ارتباط و هماهنگی چه می فهمید؟
این نظم و هماهنگی دقیق، گواه روشنی است که خالقی علیم و قدر آن را آفریده و اداره می کند و آن خالق خداست.
۳ – خدای مهربان و آگاه و توانا در برابر نعمت های بی شماری که به ما ارزانی کرده ، چه وظایفی را نیز معین کرده است؛ این وظایف عبارتند از :
الف- به آیه های عظمت و قدرت پروردگار بنگریم و بیندیشیم.
ب- با تحصیل علم و دانش از اسرار شگفتی های جهان پرده برداریم.
ج – به پرستش ، راز و نیاز و مناجات با او بپردازیم.
د- با تلاش و تعاون زمین را آباد سازیم و عدل و داد گسترش دهیم
ه – احکام دینی را که تعیین نموده است انجام دهیم .
بخش دوم – معاد یا بازگشت به جهان آخرت و رجوع به سوی خدا
درس دوم – تصویری از قیامت :
برای درک بهترعظمت حوادث آخرت و قیامت می توان به قرآن کریم رجوع کرد و به تصویر مناظر شگفت انگیز قیامت ، از دریچه آیات قرآن نگریست. اینها فقط اشاره هایی سربسته و کوتاه است جهت درک روزی سخت و فراتر از سخن و ادراک که در پیش است و می بایست خود را با ایمان و تقوا و عمل صالح پرورش داد تا آن روزآسان شود و بتوان به بهشت پر نعمت پروردگار راه یافت.
برزخ و قیامت :
هنگامی که فرد گنه کار از این جهان می رود؛ رنج وعذاب خویش را در برزخ مشاهده می کند می گوید:
«خدایا مرا به دنیا بازگردان تا اعمال صالح انجام دهم و گذشتهِ خود را جبران کنم. او تقاضا می کند ولی هرگز به دنیا باز نمی گردد و تا قیامت و روز برانگیخته شدن در عذاب و ناراحتی خواهد بود»
آنچه که از آیات قرآن راجع به قیامت بدست می آید بطور خلاصه این است که در قیامت کنونی جهان آفرینش دگرگون می شود. خورشید تاریک و بی نور، ماه خاموش و بی فروغ می گردد … این ها همه اشاره هایی کوتاه و گذراست به صحنه عظیم قیامت که عظمت واقعی آن را هم اکنون می توان تصور کرد و تنها از این اشاره های قرآنی می توان دریافت هنگامی سختی در پیش است و با ید خود را از هول و هراس این هنگامهِ سخت با ایمان؛ عمل صالح و تقوا در پناه لطف خدا در امان داشت.
سه نکته مهم درس :
۱ – در مسیر حرکت به جهان آخرت گردونه های سختی در پیش است که می باید با زاد و توشهِ ایمان، تقوا و عمل صالح به سلامت از آن ها گذشت و در بهشت به نیکوکاران پیوست.
۲- در قیامت ، نظام کنونی جهان آفرینش دگرگون می شود. واقعیت عظیم جهان آخرت و حوادث قیامت را آن طور که هست ، هرگز نمی توان تصور کرد. همه آن چه در این باره گفته می شود یا نوشته شده است، تنها اشاره هایی به واقعیت جهان آخرت است.
۳ – از هول و هراس قیامت با کمک ایمان ، عمل صالح و تقوا، در پناه لطف خدا می توان در امان بود.
آیه ای از قرآن کریم:
روزی که زمین به غیرزمین تبدیل شود و آسمان ها نیز و همگان در پیشگاه خدای یگانه پیروز حاضر شوند.
سوره ابراهیم ، آیه ۴۸
بیندیشید و پاسخ دهید: درس ۲ :
۱ – امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب (ع) برای اصحاب خود در مورد بازگشت به این جهان، چه فرمودند؟
امیرمؤمنان حضرت علی(ع) می فرمایند: «چنین بیندیش که خبر انتقال تو به جهان آخرت تحقق یافته و تو طعم مرگ را چشیده ای و دوباره به این جهان بازگشته ای که اعمال صالح انجام دهی. حال چه می کنی؟ آیا با سرعت و دقت برای حیات واقعی خویش زاد و توشه ای فراهم می آوری؟ آیا برای منزل جاودانی آخرت خویش ،چیزی پیش می فرستی؟»
۲ – هنگامی که فرد گنه کار به جهان برزخ می رود و رنج و عذاب کارهای خویش را می بینید، چه آرزویی می کند؟
می گوید: «خدایا مرا به دنیا بازگردان تا عمل صالح انجام دهم و گذشته تباه خود را جبران نمایم. او تقاضا می کند ولی هرگز به دنیا باز نمی گردد و تا روز قیامت ، روز حساب و روز مبعث در عذاب و ناراحتی خواهد بود.
۳ – در قرآن کریم، قیامت با چه ویژگی هایی تصویر شده است؟
به هنگام قیامت خورشید تاریک و درهم پیچیده می شود. ستارگان بی نور شده ،. کوه ها به حرکت و لرزه می افتند و شترهای آبستن، بی ساربان می مانند. وحوش محشور می شوند، دریاها سوزان و شعله خیز می گردند آسمان شکافته، ستارگان پراکنده و گورها زیر و رو می شوند.
۴- امیرالمؤمنین علی (ع) چه چیزهایی را به عنوان توشه سفر آخرت معرفی می فرمایند؟
کار خیر، عمل صالح، دستگیری و کمک، دعا و عبادت توشه سفر آخرت مؤمنین است